Toaniel viert jubileum met boek

SINT NICOLAASGA – Toaniel Sint Nyk viert het vijftigjarig bestaan onder andere met een 118 pagina’s tellend boek vol anekdotes, verhalen over de voorstellingen en interviews. Op 29 januari 2022 verschijnt het boekwerk.

Bestuurslid Sasja Kramer en de commissieleden Margriet Hogeling–van Aalsum en Roel van Nijen hebben het boek samengesteld. Het jubileumboek bevat interviews, verhalen over de regisseurs, de dag van de première, het bestuur, de mensen van het eerste begin en de geschiedenis van de laatste 25 jaar. Ook de spelers van het eerste uur Hiel Kamsma en Luutsje de Boer zijn geïnterviewd.

22 voorstellingen
De rode draad in het boek wordt gevormd door de verhalen over de 22 gespeelde stukken in de afgelopen 25 jaar. Met name de wijze waarop de toneelstukken zijn verlopen, levert genoeg schrijfstof op. Margriet Hogeling–van Aalsum: ,,Der bart altyd wol wat. Dat ha wy ferwurke yn it boek.” Zo is er nog een levendige herinnering aan de voorstelling Iepen Doekje, die bijna in het water viel. Speler Piet Zeilstra besloot op de middag van de première hout te gaan zagen en hij verwondde zichzelf aan de duim. De wond bleek zo ernstig dat Zeilstra met spoed naar het ziekenhuis moest. ,,It wie gelokkich in revue mei allegearre koarte sênes. Dy middei hat in tal spilers syn stikjes ynstudearre . Jûns stie der dochs in fantastyske foarstelling.” Een week daarna stond Piet weer op de planken. Met zijn zere duim. Van de hele ploeg kreeg hij een zakje met Fryske Dûmkes overhandigd.

In het boek staan veel toneelgrapjes verwerkt. Toch hebben de schrijvers geprobeerd om het toegankelijk voor anderen te houden. ,,De grapkes binne foar ús aardich om't wy derby wienen. Minsken dy dat net wienen, moatte se ek begripe kinne. Dêr hawwe wy wol rekken mei hâlden.” Wel is het duidelijk een boek voor de liefhebber van de Sint Nykster toneelclub. Roel van Nijen: ,,It is in boek wêryn alle minsken dy’t ea meiwurke hawwe de measte belangstelling foar ha sille. Sy binne ús doelgroep. Derneist binne der de leafhawwers, dy’t alles fan ús folgje, mar net meispylje. Ek foar harren is dit boek nijsgjirrich.”

Deze uitgave is het tweede boek over de Sint Nykster toneelclub. Met het 25-jarig jubileum was ook de geschiedenis op schrift gesteld. Roel van Nijen werkte ook aan die versie mee. Toen was het een kleiner boekje. ,,It is no in echt boek’, zegt Sasja Kramer. Roel van Nijen: ,,We hawwe earst de foarm socht. Moast it in magazine of in glossy wurde op A4-formaat? Of dochs in boek? Doe't wy seagen wat foar materiaal wy skreaunen en sammelden, fûnen wy it wier in boek wurdich. ”

Deadline
Het drietal startte op 2 juli 2020 met ideeën verzamelen. Diezelfde avond is de deadline vastgesteld: op 30 juli 2021 moesten alle teksten voor 99 procent klaar zijn. Datzelfde gold voor de bijlagen, zoals foto’s en krantenknipsels. ,,Dat is slagge, mar it wie lykwols in megaklus”, zegt Margriet Hogeling–van Aalsum. ,,Dy lêste dingen joegen noch in hiel soad wurk. Dat kaam ek troch corona. Wy koenen gjin aksjefoto’s fan de lêste foarstellingen meitsje, want dy gienen net troch. De foto’s fan bygelyks de dékorbouwers en mannen fan it lûd en ljocht moasten spesjaal makke wurde.”

Een grote hulp bij het schrijven was de stapel van maar liefst vijftien plakboeken. Daarin zijn alle entreebewijzen, posters, foto's, bedankjes en recensies van voorstellingen verzameld. Dertien van de boeken zijn eigendom van Margriet Hogeling–van Aalsum. De andere twee zijn van Corien Rondaan. Volgens Sasja Kramer geeft de verzameling de tijd goed weer. Ze vond het leuk om te zien hoe de entreebewijzen er 20 jaar geleden uitzagen. ,,Wy geane fansels mei de tiid mei. Dat kinsto hiel goed sjen.”

De drie schrijvers zijn zelf al jaren medewerker van de toneelclub. Roel speelt al zo'n dertig jaar bij de club. Zijn eerste stuk was ‘Jierdeifeest’ in 1991. Ook heeft hij een aantal keren geregisseerd en heeft hij toneelstukken "oerset yn it Frysk". Margriet Hogeling–van Aalsum speelde haar eerste voorstelling in 1993. Samen met de ijsclub maakte het Sint Nykster toaniel toen een revue voor 125 jaar ijsclub. Ze zochten zingende figuranten. Toneelspelen, figureren en zingen. ,,Hja fregen my doe oft ik op’e list woe foar toaniel. Twa jier letter belden se my, oft ik mei dwaan woe. Fan doe ôf sit ik der by.” Sasja Kramer zit sinds 2013 bij de club. Haar vader stak haar aan met het ‘toneelvirus’ en inmiddels is ze bestuurslid.

Aan het begin van het jubileumboekproject kwam de groep elke drie weken bij elkaar. In de coronawinter is ieder voor zich thuis aan het werk gegaan. De interviews en de meeste verhalen zijn door het drietal zelf geschreven. ,,Roel hat alle Fryske tekst neisjoen. In tal ferhalen is yn it Nederlânsk. Dizze minsken hawwe de ferhalen sels oanlevere.”

Opmaak
Ard Alderts en medewerkers van Reclamebureau Sprog B.V. uit Joure hebben de uiteindelijke opmaak en de opbouw van het boek verzorgd. Het drietal heeft veel aan de hulp van het bedrijf gehad. Roel van Nijen: ,,Ard en syn meiwurkers ha geweldich meitocht. Dat wie hiel moai.” Gaandeweg zijn er aanpassingen gedaan: een stukje op de pagina meer naar links, een foto verplaatsen enzovoort. Margriet Hogeling–van Aalsum: ,, Wy stjoerden wizigingen digitaal yn en dan waard it oanpast. Sa hawwe wy hieltyd dingen feroare. En no is it klear.”

De saaie coronawinter gaf volgens Margriet Hogeling–van Aalsum wel wat extra tijd om te schrijven. ,,De hiele moanne jannewaris stiet gewoanwei yn it ramt fan toaniel. Winterskoft 2020-2021 wie der troch corona hielendal neat. Dit boek joech in aardige ôflieding. Ik rûn mei de hûn troch it bosk en dan begûn ik hielendal nei te tinken oer de foarstellingen. Wat sil ik der oer skriuwe? It wie in hearlike ôflieding, efkes oan aardige dingen tinke.”

Te koop
De officiële verschijningsdatum is 29 januari 2022, onder voorbehoud van de coronamaatregelen. Die dag is de boekpresentatie op de receptie ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van Stifting Toanielselskip Sint Nyk.
Vanaf die datum is het voor iedereen mogelijk om dit bijzondere jubileumboek te kopen. Ter plaatse op de jubileumdag en later zal het boek ook verkrijgbaar zijn bij onze bekende verkooppunt(en). Bestellen mag ook via . De kosten voor het jubileumboek bedragen € 17,50. De oplage is beperkt, dus wees er op tijd bij.

Later dit jaar, in maart en april, volgen er jubileumvoorstellingen.