,,Noashoarns binne hiel aaiber”
SINT NICOLAASGA – Harmen Boelsma (54) is dierenverzorger bij dierenpark Wildlands in Emmen. De oud-Sint Nykster werkt al dertig jaar iedere dag met de dieren van de savanne. ,,Noashoarns binne hiel aaiber.”
De werkplek van Harmen Boelsma is achter de schermen. Bezoekers ziet de oud-Sint Nykster weinig. Het personeel heeft een eigen in- en uitgang in het park. Achter het bezoekersgedeelte ligt een apart pad waar medewerkers zich gemakkelijk kunnen verplaatsen zonder tussenkomst van publiek.
Neushoorn verhuizen
Aan de achterkant van het park bevinden zich onder andere de nachtverblijven. Het gaat om en achttal ruime stallen voor onder andere onder andere de neushoorns, gnoes en zebra’s. Op een stal na zijn de verblijven allemaal leeg. Alleen een witte neushoorn is binnen. Het mannetje van 2.350 kilogram verhuist binnenkort naar Denemarken. ,,Hy hat him net fuortplante, dus hy giet fuort,” zegt Boelsma. Aan de stal is een reiskist gekoppeld . De neushoorn moet aan de box wennen. Volgens Boelsma gaat dat heel goed. ,,Hy rint der sa yn. Hy kriget syn iten ek yn’e kist. Dat makket it makliker.”
Boelsma gaat al dertig jaar met neushoorns om. ,,Se binne hiel aaiber.” De neushoorn reageert op hem. Het gigantische dier loopt op zijn gemakje naar de verzorger toe en gaat voor het hek staan. Boelsma steekt zijn arm door de tralies en begint het dier te aaien. De neushoorn kruipt zo dicht mogelijk naar hem toe. Het dier geniet van de massage. Het stof op de huid danst in de lucht.
Beveiliging
De stal van de witte neushoorn is goed beveiligd. De hoorn van het dier is roversgoed voor de zwarte markt. De waarde ervan wordt op zo’n 100.000 euro geschat. In 2017 schoten stropers een neushoorn in een dierentuin in Frankrijk doodZe zaagden de hoorn eraf en namen die mee. Sinds die tijd is de beveiliging ook in Emmen flink aangescherpt. Alle neushoorns gaan ‘s nachts naar binnen. De stal is met camera’s en sensoren beveiligd. ,,Der kinst net by dat minsken sa mei bisten omgean.”
De witte neushoorn is onderdeel van een Europees fokprogramma. Een geboorte van de dieren in gevangenschap is heel bijzonder. In de dertig jaar dat Boelsma met neushoorns werkt, heeft hij pas drie geboortes meegemaakt. Hij hoopt op nog een paar meer. De oude neushoorn, die niets presteert, verhuist naar Denemarken. Zijn vervanger komt uit Safaripark Beekse Bergen en heeft meer gepresteerd. Vanaf september is Wildlands zijn nieuwe onderkomen.
Propedeuse filosofie
Op de vraag hoe Harmen Boelsma bij het dierenpark is begonnen, moet hij hard lachen. Op zijn 23e behaalde hij de propedeuse filosofie in Groningen toen hij voor de dienstplicht werd opgeroepen. ,,Ik ha wegere. Dêr stie tsjinoer dat ik alternative militêre tsjinst dwaan moast. De kantoarbanen wiene neat foar my. De fakatuere by Dierenpark Emmen spruts my wol oan.” Harmen Boelsma is boerenzoon. Zijn ouders hadden een boerderij aan het Westend in Sint Nicolaasga. ,,Ik wie wol wend om mei grutte bisten om te gean. Dat joech yn’e sollisitaasje de trochslach. Ik ha alles yn’e praktyk leard.It wie foar mei in hiele karrièreomslach.” Het eerste jaar pendelde Boelsma tussen Sint Nyk en Emmen op en neer. Na een jaar kreeg hij een woning vlakbij het dierenpark. Het beviel van beide kanten zo goed dat Boelsma in 1995 een vast contract kreeg aangeboden. Hij is nog regelmatig in Sint Nyk te vinden. Elke twee weken komt hij bij zijn ouders.
Van zijn oorspronkelijke studie filosofie is in de stal nauwelijks iets te bespeuren. Het is aanpoten. ‘s Ochtends begint Boelsma met het geven van eten. De dieren die ‘s nachts buiten zijn geweest, gaan naar binnen. Dan worden de buitenverblijven schoongemaakt. Om tien uur gaat het park open. Daarna worden de binnenverblijven schoongemaakt. ,,Fierder ha ek wy gearkomsten en jouwe wy rûnliedings(.” De werkdag begint vaak om half acht en duurt tot en met half vijf. In de zomer is het drukker. Dan werkt Boelsma regelmatig tot half acht ‘s avonds.
Baby van twee meter
Sinds mei van dit jaar heeft de oud-Sint Nykster er een taak bij. In Wildlands is een giraffe geboren, die met de hand wordt grootgebracht. De ‘baby’ van ruim twee meter staat in de andere stal op het terrein. Polepole (Swahili voor ‘rustig aan’) laat zich in eerste instantie niet zien. ,,Se is der wol, hear”. Voorzichtig komt een kopje om de hoek kijken. Nieuwsgierig kijkt ze naar het bezoek. De giraffe had een lastige start. De moeder verstootte haar. ,,Wy moasten har dêrom mei de flesse grut bringe. Ynit begjin woe se net drinke. Se begrypte net wat se mei de flesse moast. Dat wiene wol spannende mominten. Nei in wyke as twa hie se it einliks troch. No drinkt se poerbêst, sa’nseis liter deis.”
Viermaal daags krijgt de giraffe de fles met daarin een mix van koemelk en slagroom. Het is bijna etenstijd. Dat is te zien. Een lange sliert kwijl druipt uit de bek naar beneden. Polepole is ongeveer de vijftigste giraffe, die Harmen Boelsma in Emmen geboren heeft zien worden. Vijf jaar geleden kwam het laatste jong ter wereld. ,,It is foar my net sa bysûnder mear, mar gewoan is it seker net. De bertes binne de krinten yn’e brij.” Wel heel zeldzaam voor Boelsma is de geboorte van een zebra. In dertig jaar tijd heeft Boelsma er eentje meegemaakt. ,,Sebra’s litte harren net sjen. Se wachtsje oant it donker is. Dan moatsto der mar krekt wêze.” Toch worden er elk jaar wel één of twee zebra’s in het dierenpark geboren.
Band met dieren
De Sint Nykster is regelmatig op televisie te zien. Deze zomer kwam hij kort in beeld tijdens de Avondetappe, het NPO-programma over de Tour de France. De opnames van het tv-programma vonden in Wildlands plaats. Boelsma kreeg de taak om zoveel mogelijk van de dieren te laten zien. Op de achtergrond had hij daarom een snack voor de giraffes verzameld: distels en brandnetels. ,,It wie ôfwachtsjen hoe de bisten reageare soene. Wy hiene ek noch nea grutte lampen foar de ferljochting op de savanne hân. We tochten dat dy spots miskien wol ôfskrikke soene, mar dat gie hiel goed. Hja wiene net bang. It wie fantastysk.” De giraffes mochten die nacht buiten blijven. Dat kwam mooi uit: de Drentse Fiets4Daagse vond plaats en de route door Wildlands stond voor die dag gepland. De dieren stonden in alle vroegte al klaar.
Op de vraag wat het mooiste van zijn werk is, hoeft Boelsma niet lang na te denken. ,,It meast bysûndere fan it wurk is de bân my de bisten. Benammen dy mei de noashoarns. Dêr kinsto in ôfgryslik soad mei. De bisten hechte harren ek oan my. Dat fyn ik wol it moaiste.”
(Foto's: Persbureau Noordoost)
