Op zoek naar eekhoorns (1)

SINT NICOLAASGA – De Zakenman stapt door de Vegilinbossen van Sint Nicolaasga. Durk Jelle Venema is ecologisch boswachter bij Staatsbosbeheer. De ecoloog leidt De Zakenman op persoonlijke titel rond. Ook vogelaar Henk Waterlander uit Sint Nicolaasga gaat mee. Hij vertelt over de vogels die in dit bos te zien zijn.

Henk Waterlander en Durk Jelle Venema zijn op zoek naar sporen van de eekhoorns. Sinds vorig jaar is er aantal keren een melding gemaakt dat er een paartje zit rondom de Amazonasvijver maar er werd er geen sporen gevonden. De Zakenman kreeg vorig jaar oktober een foto toegestuurd. De Zakenman geeft de boswachter daarom een opdracht. Zou Venema sporen van de eekhoorn kunnen vinden?

(Foto: Durk Venema (links) en Henk Waterlander)

We beginnen de tocht op de volkstuintjes achter manege De oorsprong in Sint Nicolaasga. Vogelkenner Henk Waterlander spot een boomklever, die zich hier in de voorjaarszon opwarmt. De fazant en de eend zijn weg volgens boswachter Venema helemaal uit het gebied verdwenen. ,,De grûnpredatoren soargen der foar dat dy it dreech hiene. De fûgels wiene in maklike proai foar de marters en foksen.”

(Foto: de Zoete Kers aan het begin van het bos)

Het eerste dat de ecoloog opvalt, is de roze Zoete Kers bij de ingang van het bos, aan de kant van de Amazonasvijver?. De boom staat naast een eik. ,,Der is ien west dy’t hjir de pitten dumpt hat. Ik fyn it hiel bysûnder. Hy docht it hjir wol goed, mar ik tink dat er net grutter wurdt mei de iik as buorman.”

Durk Venema en Henk Waterlander ringen al jaren samen roofvogels. Samen weten ze veel over de vogelstand in de bossen tussen Sint Nyk en Langweer te vertellen. Waterlander wijst ons op het geluid van het winterkoninkje. ,,Dat is in hiel opfallend lûd. Die docht fan trrrt, trrrt, trrrt.” Volgens Venema is deze vogel het makkelijkst te herkennen. ,,Dy hoechst net te ûnthâlden. Dy pikst der sa út.” Waterlander denkt een zanglijster te zien. De vogel wipt over het pad naar het weiland. Venema zegt dat het een grote lijster is. Het verschil is klein, maar de vogel is inderdaad iets groter. ,,De fûgel is gek op de kegels fan de fynspar.”

De zaden van de fijnspar vormen ook het favoriete hapje van de eekhoorn. Als het knaagdier in het bos zit, dan moeten in de kegels sporen te vinden zijn. In de jaren zestig van de vorige eeuw wemelde het van de eekhoorns in het bos. Een virusuitbraak dunde de populatie enorm uit. In het bos van Gaasterland is sinds 2002 geen eekhoorn meer gezien, vertelt Venema. ,,Dit wie gjin ynheemske soart, mar it Amearikaanske iikhoarntsje. Dy wiene út in voliêre ûntsnapt.” Durk Venema duikt – waar hij een de fijnspar ziet - de begroeiing in. Elke gevallen kegel wordt aan zijn deskundige blik onderworpen. Helaas ziet hij geen vraatsporen.

Henk Waterlander weet dat bij de Amazonasvijver waterschildpadden moeten zitten. Die zien we vandaag niet. Wel vinden we aan de rand van het water groene kikkers. Het eerste paartje is donkergroen en valt nauwelijks op. ,,Se binne noch kâld”, zegt Venema, ,,At se waarm binne, dan wurde se ljochtgrien.” Een paar meter verderop is het tweede paartje beter te zien. De kont van de beestjes is heldergroen van kleur. Alle kikkers hebben een eigen patroon. ,,By my thús komme al in oantal jier deselde kikkers. Ik herken se oan harren patroan.” 

(Foto's: De Zakenman)

Waarnemingen opslaan in een app
Van Sint Nicolaasga en omgeving zijn weinig waarnemingen geregistreerd. ,,Der binne yn dizze omjouwing net safolle waarnimmings registrearre”, zegt Durk Venema, ,,Wy witte dus net krekt wat hjir libbet en yn hokker oantallen.” Registreren is heel gemakkelijk met de app van Waarneming.nl. Hierin kan alles wat met flora en fauna te maken heeft, worden ingevoerd. De app legt automatisch datum en locatie vast. De gebruiker geeft zelf aan om welke soort het gaat. Foto’s en geluiden kunnen toegevoegd worden als bewijsmateriaal. ObsMapp gebruikt beeldherkenning om soorten vanaf een foto op naam te brengen. De registraties worden in de Nationale Databank Flora en Fauna opgenomen.

(Foto: Durk Venema zet een gele bloem op de foto. De app geeft met 58 procent zekerheid aan dat het om speenkruid gaat. Dat is het ook.)