'Pikefel' bij terugkeer Lemmerweg

SINT NICOLAASGA – Na een afwezigheid van ongeveer tien jaar is de Lemmerweg bij de komende allegorische optocht in Sint Nicolaasga weer met een praalwagen vertegenwoordigd. Een fanatieke groep bouwers heeft de handschoen opgepakt. ,,Want sûnder optocht is der gjin Merke.”

,,Dy kast moatte we ek noch efkes skuorje, dy sjocht der no noch fiersten te modern út.” In de schuur achter de woning van melkveehouder Per Anton de Vries aan de Westend wijst Yme Nota naar een van de meubelstukken. Buurtgenoot Hendrik Boonstra knikt instemmend vanaf bijna vijf meter hoogte. Hij staat bovenop de grote bult met ‘meuk’, die rondom een flink aantal kuubkisten is gebouwd. De rijdende verzameling met meubels en andere oude gebruiksvoorwerpen illustreert de Parijse juni-opstand van studenten in 1832. Het is het decor van de iconische slotscène uit Les Misérables.

Het verbeelden van de zware strijd op de Franse barricades past de Lemmerweg als een oude jas. Als je als buurt namelijk voor langere tijd door afwezigheid hebt geschitterd, begin je weer met niets. ,,De minsken jouwe royaal”, vertelt Yme Nota. Dankzij Reinder Boonstra kreeg de buurt bijvoorbeeld de beschikking over een container vol houten platen van de Spaanse dag in Sloten. Na de grote inzameling is het timmeren geblazen. ,,It is gewoan in feest om sa te bouwen”, vertelt Hendrik Boonstra over de ploeg, die nu namens de buurt de schouders er onder zet.

De afgelopen jaren was er op de Lemmerweg onvoldoende animo om een praalwagen op de weg te krijgen. De last kwam te veel op de schouders van een klein groepje fanatiekelingen te liggen. Niet iedereen blijkt meer bereid om zes dagen in de week te bouwen. Nu is daar een betere verdeling in gemaakt. ,,Miskien is sa’n brek yn ‘t bouwen ek wolris goed”, belicht Boonstra de positieve kant van de afwezigheid van tien jaar. Inmiddels zijn er meer dan voldoende bouwers. Een enthousiaste groep bestaand uit buurtgenoten, die destijds ook al mee bouwden, en een aantal nieuwelingen, dat ook nog vrienden meesleept. ,,De buurt is ek flink ferjonge”, merkt Yme Nota op, ,,Dat is ek in belangrike reden foar dat we no wer by binne. Sjoch, de KPJ ferjonget ek. No sjogge jo dat fan dy groep trije by ús oanheakke binne. Dat ha jo wol nedich.”

Aan de wand in de schuur hangen allerlei plaatjes uit de verfilming van Les Misérables. Als een moodboard voor het opbouwen van de praalwagen. Yme Nota vond al langer dat het stukje wereldliteratuur, beschreven door Victor Hugo, zich goed leent voor een optochtwagen. Hij had de tip al eens bij KPJ neergelegd. Die waren enthousiast, maar uiteindelijk is het idee nooit tot uitvoering gekomen. In overleg met De KPJ mag nu de Lemmerweg met het onderwerp aan de slag. ,,Dat is foar ús no echt in gelok”, lacht Afke Odinga. Samen met een ploeg enthousiaste dames zit ze avond aan avond op de leegstaande verdieping boven Poly-d aan de Industrieweg. In het ‘crisiscentrum’ worden de bijpassende kostuums gemaakt. Saskia Jaspers is één van de ervaren leden van de ‘naaigroep’. Voor verschillende buurten zette ze haar naald en draad in de meest prachtige creaties. ,,We moeten nu creatief zijn. Omdat wij tien jaar afwezig zijn geweest, hebben we niet meer de beschikking over een groot budget. Je begint min of meer op nul. De Weggeefhoek in Langweer is bijvoorbeeld een dankbare locatie voor knopen en dat soort dingen.”

Jaspers schuift verschillende kledingstukken op de klerenhanger in een rek aan de kant. Het resultaat van vele zweetdruppeltjes en naaisessies. Ze haalt een Bordeaux-rood kostuum te voorschijn. Een jasje, alsof die rechtstreeks uit een kist met negentiende eeuwse spullen komt. Het stof moet er bij wijze van spreken van worden afgeblazen. ,,Makke fan gordynen út de adellike wenning fan Van Eysinga”, vertelt Annie Wijnja. De bouwers trokken meteen bij de Sint Nykster jonkheer aan de bel, toen ze vernamen dat er in Bosschoord werd gesloopt. Met de instemming heeft hij de Lemmerweg een belangrijke dienst bewezen. ,,We kamen der mei it ydee dat der miskien ek wol meubels fuortgoaid wurde soene. No ha we in prachtige stof, dy’t lykwols net hiel maklik te bewurkjen is.” De kostuums van gordijnstof geven echter wel de creativiteit van de bouwers aan. Wijnja is erg trots op het resultaat en ook op haar eigen aandeel. ,,Ik ha in nij talint yn mysels ûntdutsen. Efter de naaimasjine, naden derút strike. Alde stikken stoffen stikken en wêr âld meitsje. Ik wist net dat ik soks koe.”

De mannen in de schuur aan de Westend benutten ondertussen hun eigen kwaliteiten. Na het nodige timmerwerk is het tijd om weer van de praalwagen af te klimmen. Het werk zit er voor vandaag weer op. ,,Stiet it bier wol kâld?”, wordt er gelachen. Yme Nota kijkt ondertussen trots naar boven. Er moet nog veel werk worden verzet, met name choreografisch gezien. Op de wagen klimmen uiteindelijk 27 spelers, die de scène uit Les Misérables verbeelden. Met de straatartiesten komt het aantal op ongeveer zestig.

De bouwers liggen voor op schema. Een ander beeld dan vaak bij de verschillende buurten het geval is. Want net zoals het grootste praalwagenevenement in Noord-Nederland een traditie is, geldt dat ook voor de laatste dagen, waarop vaak het meeste werk wordt verzet. De hectiek in de laatste week, zelfs de laatste uren voor de optocht, hopen de bouwers van de Lemmerweg dit jaar niet te ervaren. Zo moet een positief gevoel aan de comeback worden gegeven.

,,Jo ha in ydee yn de holle, mar as it dan foarm krijt, dan jout it pikefel”, aldus Nota. Hendrik Boonstra knikt. ,,We brûke de kwaliteiten fan de minsken dy we ha. Sa is de ien handich mei metaal, de oar mei hout en we ha ien dy hiel bot let op it historyske plaatsje. It risseltaat is geweldich, fyn ik. En jûns is it ek nochris hiel gesellich. Mar ik moat sizze, we ha as mannen foaral ek djip respekt foar de froulju. Wat wy dogge, is dom spikerjen yn fergelyk mei wat der yn de naaiery bart.”

Saskia Jasper benadrukt dat er op twee plekken, ook bij de mannen, hard wordt gewerkt. ,,Grote verschil is vooral dat bij ons geen bier is. De dames gaan voor koffie en een frisje”, knipoogt ze. Annie Wijnja kijkt smachtend uit naar de eerste donderdag van september. ,,It wurdt dit jier wol wat oars. Ik moat myn soan mar efkes freegje om de kofje te regeljen foar al dy minsken dy’t altiten by ús oer de flier komme. Dat ha jo as jo oan de rûte wenje.” Toch zijn de bouwers volgens Afke Odinga vooral enthousiast dat de Lemmerweg weer een praalwagen op de weg brengt. ,,As jo langs de kant steane, dan kribelt it elts jier wol. Jo wolle eins meidwaan. Dit jier hearre we der wer by.”

(Foto's: De Zakenman)