'Nooit gedacht dat we vluchtelingen zouden zijn'

SINT NICOLAASGA – In Sint Nicolaasga wonen sinds april tientallen Oekraïense vluchtelingen. De meesten vinden onderdak in De Oorsprong. Anderen hebben een particuliere woning gevonden. Zo ook het gezin van Anna (33), Pavlo (36), Matvii (7) en hondje Leo (6 maanden), samen moet moeder Svitlana (49). Zij wonen tijdelijk in het huis van Hinke Fiona Cnossen in Sint Nicolaasga.

De sfeer is huiselijk aan de keukentafel. Op tafel staat een bord dampende kippensoep, bereid op Oekraïense wijze met gekookt ei en aardappelen. In rap Engels vertelt Anna over hun leven voor de oorlog en nu.

Vakantie
Het gezin vierde op 17 februari 2022 vakantie op het eiland Cyprus. Anna’s moeder Svitlana paste thuis in het appartement in Kiev op de hond en kat. Totdat de oorlog uitbrak. Van de een op de andere dag konden ze niet meer terug naar huis. Wat een vakantie van een twee weken zou zijn, werd een maand in spanning afwachten. ,,We wilden niet geloven dat er oorlog was uitgebroken. Natuurlijk werd al jaren langs de grens gevochten. We dachten dat het daarbij zou blijven. Dat heel Oekraïne in oorlog zou zijn, dat konden wij ons niet voorstellen. Ik had een zwempak in mijn koffer, geen kleren voor de oorlog.”

Nederland
Moeder Svitlana nam hondje Leo mee uit het appartement en heeft de kat bij vrienden achter moeten laten. Zij is door haar man naar de Poolse grens gereden. Zelf kon hij niet mee, omdat de regering rekent op de inzet van mannen tussen de achttien en zestig jaar oud. Svitlana is met Leo naar Cyprus vertrokken, een tijdelijke tussenstop. Anna: ,,We konden hier niet blijven. Op Cyprus vonden we geen bescherming.” In 2019 was het stel in Nederland op vakantie geweest en besloot daarom de kansen hier te wagen. Met het laatste beetje geld kochten ze een ticket naar Amsterdam.

Woning
Eenmaal in Nederland was de opvang warm. ,,In Nederland hebben we veel mensen ontmoet, die ons wilden helpen. Er zijn hier zoveel mensen met een groot hart.” Via Facebook kwam Anna in contact met een huizenbemiddelaar voor Oekraïense vluchtelingen. Het vinden van een plek bleek niet gemakkelijk te zijn voor vier mensen en een hond. Voor Hinke Fiona Cnossen in Sint Nicolaasga was de samenstelling geen bezwaar. In april betrok de familie de woning in Sint Nicolaasga.

Vluchteling
Anna stopte noodgedwongen met haar webshop in cacaopoeder voor chocolademelk. Pavlo is IT-specialist en doet zijn werk nu op afstand. Hij had zijn eigen bedrijf met vier werknemers. Bij het uitbreken van de oorlog heeft hij de salarissen nog twee maanden uit eigen zak door kunnen betalen, totdat het niet meer ging. ,,We hadden alles op de rit: een baan, mooi huis en een gelukkig leven. We waren op zoek naar een groter huis, omdat we graag een tweede kindje wilden. We hadden nooit gedacht dat we ooit vluchtelingen zouden worden. We hebben ook nooit over emigreren nagedacht. Ons land zal nooit meer zo worden als het voor de oorlog was. We zullen verder moeten. Dat is niet makkelijk, maar het moet.”

Werk
Moeder Svitlana heeft inmiddels een baan en werkt bij Holiday Ice in Sint Nicolaasga. Ze heeft het er naar haar zin. ,,Ik heb hele fijne collega’s, zegt ze terwijl ze haar duim opsteekt, ,,Ze zijn echt heel aardig en goed voor mij.” Anna helpt bij de opvang van haar landgenoten. Omdat zij zowel Oekraïens als Russisch en Engels spreekt, fungeert ze als tolk.

Zorgen
De familie maakt zich zorgen over de achterblijvers. Anna appt regelmatig met haar buren, vrienden, familieleden en kennissen. De vader van Anna, de man van Svitlana is in Oekraïne achtergebleven en helpt bij de logistiek van hulpgoederen in Lviv. In de stad is het relatief veilig, maar ook daar vallen de bommen. Van hun 18-jarige neefje heeft de familie nu al een aantal dagen niets gehoord. ,,Hij stuurde elke dag een bericht. Soms maar twee woordjes: veilig en gezond. Maar sinds gisteren hebben we niets ontvangen. We maken ons enorm zorgen.”

School
Met de zevenjarige Matvii gaat het naar omstandigheden goed. Hij voetbalt met vriendjes op school in Scharsterbrug, leert Nederlands in Joure en krijgt thuis digitaal les van zijn oude school in Kiev. In de digitale lessen krijgt hij de oorlog duidelijk mee. ,,Het luchtalarm gaat regelmatig af en dan gaat de verbinding uit. Iedereen verstopt zich in de schuilkelders. Ik zeg tegen mijn zoon dat zijn klasgenoten en juffen veilig zijn. Maar dat weet ik niet. Eigenlijk lieg ik tegen mijn zoon, maar ik weet niet wat ik anders moet zeggen. De waarheid is te hard.”

Zoeken naar woning
De familie is blij met deze omgeving. ,,De mensen groeten elkaar op straat. Fietsers zwaaien naar je. Nee, de grote stad hoeft van mij niet meer. Dit is veel leuker.” De familie zou hier dan ook graag willen blijven wonen, maar deze oplossing is tijdelijk tot en met 1 juli.

De familie is nu op zoek naar een huis, bij voorkeur in de omgeving van Sint Nicolaasga. Via dorpsblad De Zakenman hoopt het gezin een woning te vinden. ,,We weten dat de woningnood hoog is, maar we zouden toch graag hier willen blijven. De mensen zijn zo aardig voor ons, we hebben werk en Matvii heeft het naar zijn zin op school. Ik hoop dat wij hier langer kunnen blijven. In ieder geval totdat er vrede is. Maar niemand weet hoe lang de oorlog duurt. Wij blijven vasthouden aan een overwinning van Oekraïne. Dat moet wel. Ik weiger om iets anders te geloven.”

Lezers die de familie verder willen helpen, kunnen contact opnemen met Anna op het emailadres .

(Foto's: De Zakenman)